Δημοτικό Σχολείο Πέρα Χωρίου Νήσου Α΄

Πριν το πρόγραμμα

Μετά από συζητήσεις που έγιναν με όλους τους φορείς της συντονιστικής ομάδας, καθώς και με τους μαθητές, προέκυψε η ανάγκη για αξιοποίηση των ανεκμετάλλευτων χώρων της αυλής του σχολείου μας. Πιο συγκεκριμένα εντοπίστηκε η απουσία σκίασης σε πολλούς μεγάλους, αναξιοποίητους χώρους, κάτι που αποτελεί τον μεγαλύτερο περιορισμό για τη χρήση τους, αφού τους περισσότερους μήνες έχουμε ηλιοφάνεια. Η απουσία σκίασης στην περίμετρο του προαύλιου χώρου σε όλο το μήκος της αυλής στερούσε από τα παιδιά τη δυνατότητα διδασκαλίας κάποιων μαθημάτων σε εξωτερικό χώρο, που θα θυμίζει αίθουσα διδασκαλίας.

Λαμβάνοντας υπόψιν τα πιο πάνω ορίστηκε ένα πλάνο αξιοποίησης των ανεκμετάλλευτων αυτών χώρων, οι οποίοι θα συνδέονται μεταξύ τους με μια περιφερειακή διαδρομή δημιουργώντας ένα δίκτυο υπαίθριων «αιθουσών» εκπαίδευσης. Και αφού η σκίαση αποφασίστηκε να γίνεται με δέντρα, αυτά ορίστηκαν να γίνουν και το αντικείμενο εκπαίδευσης, για να αποκτήσει βιωματικό χαρακτήρα η επαφή των παιδιών με τα φυτά του μεσογειακού κλίματος. Πιο συγκεκριμένα, σε βάθος χρόνου αποφασίστηκε όλη η περίμετρος του σχολείου να αποκτήσει μια μεγάλη αλέα, που θα διατρέχει περιμετρικά τον προαύλιο χώρο, δημιουργώντας μια διαδρομή που θα μπορούν οι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί και οι επισκέπτες να περιδιαβαίνουν κάτω από τη σκιά των δέντρων της αλέας και να ξεκουράζονται στα καθίσματα των δέντρων. Αυτή η αλέα θα διακόπτεται, επίσης από μικρά αλσύλλια (πάρκα), που θα αποτελούνται από διάφορα δέντρα και θα συνθέτουν μία συλλογή. Η κάθε συλλογή θα έχει το δικό της χαρακτήρα και θεματολογία και θα ονομάζεται «ζωντανό Ηerbarium». Τα Herbarium αυτά, θα λειτουργούν ως μια υπαίθρια αίθουσα για την εκπαίδευση των μαθητών σε σχέση με όλα τα γνωστικά αντικείμενα και μαθήματα, αλλά κυρίως σε σχέση με περιβαλλοντικά θέματα με εστιασμένο αντικείμενο τη χλωρίδα. 

Τα Ηerbarium αποτελούν για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και τους βοτανικούς κήπους σε όλο τον κόσμο αίθουσες που φιλοξενούν συλλογές  από αποξηραμένα δείγματα φυτών. Στο δικό  μας σχολείο αποφασίσαμε τα Ηerbarium να ζωντανέψουν σαν υπαίθριες αίθουσες, που θα φιλοξενούν ζωντανά φυτά και συγκεκριμένα δέντρα για να μας σκιάζουν. Στις υπαίθριες αυτές αίθουσες, το κάθε δέντρο θα μελετηθεί από τα παιδιά, τα οποία θα δημιουργήσουν ενημερωτικές πινακίδες με σχετικές πληροφορίες,  που θα  τοποθετηθούν στον κορμό ή στη βάση του δέντρου για εκπαιδευτικούς λόγους. Η θεματολογία των ζωντανών Ηerbarium, θα αφορά τα φυτά που συναντάμε στο μεσογειακό κλίμα. Λέγοντας μεσογειακό κλίμα, δεν περιοριζόμαστε μόνο στη γεωγραφική θέση της λεκάνης της Μεσογείου. Πρόθεσή μας είναι να διευρύνουμε τη γνώση των μαθητών πέρα από τη Μεσόγειο σε όλες τις περιοχές του πλανήτη μας, που οι κλιματολογικές συνθήκες μοιάζουν με αυτές της Μεσογείου και της Κύπρου. Έτσι, με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένα άρτιο δίκτυο Ηerbarium, που θα φιλοξενεί ποικίλες μορφές, σχήματα, ύψη , φυλλώματα, ανθοφορίες και καρποφορίες δέντρων από όλο το εύρος του μεσογειακού κλίματος, θέλοντας να τονίσουμε και την απίστευτη ποικιλότητα των ειδών πάνω στη γη και τη σημασία της βιοποικιλότητας. 

Τέλος, κρίθηκε απαραίτητο να τοποθετηθούν δέντρα και στο πλαϊνό μέρος του παλιού κτιρίου του σχολείου μας, λόγω της θερμότητας που δημιουργείται σε αυτές τις αίθουσες, καθώς βρίσκονται σε υπερβολική έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια της μέρας.

Μετά το πρόγραμμα

Για αρχή, το πρώτο μας ζωντανό «Ηerbarium» δεν θα μπορούσε να είναι άλλο, από ένα Herbarium με δέντρα της Κύπρου. Αφορά διαμορφωμένο χώρο με δάπεδο από διαπερατό οικολογικό υλικό, το πουρί, με αποτέλεσμα να δημιουργεί μια εξωτερική αίθουσα εκπαίδευσης με παγκάκια. Η επιφάνεια του πουρί διακόπτεται ανά τόπους γραμμικά με λεκάνες μεγέθους 1Χ1 μέτρο, στις οποίες φυτέψαμε κυπριακά δενδρώδη είδη για εκπαιδευτικούς σκοπούς, αλλά κυρίως για σκίαση και ξεκούραση των  παιδιών. Τα είδη δέντρων που επιλέξαμε για να φυτευτούν στο πρώτο ζωντανό Herbarium, αφορούν πλατύφυλλα είδη της κυπριακής χλωρίδας, άλλα αειθαλή και άλλα φυλλοβόλα, που κοσμούν τόσο τα δασικά τοπία του νησιού όσο και τις αγροτικές μας περιοχές, είτε ορεινές είτε πεδινές.  Στις λεκάνες των δέντρων, φυτέψαμε διάφορα είδη αρωματικών φυτών και ετοιμάσαμε ταΐστρες, φωλιές πουλιών, ξύλινες πινακίδες με τα ονόματα των δέντρων που φυτέψαμε και ζωγραφίσαμε βότσαλα τα οποία τοποθετήσαμε στις λεκάνες. Βάψαμε και διακοσμήσαμε τα παγκάκια και την παλιά βρύση στον χώρο πρασίνου και αγοράσαμε εκπαιδευτικά παιχνίδια τα οποία σύντομα θα κι αυτά εκεί. Δίπλα από το παλιό κτήριο φυτέψαμε 8 δέντρα, τα οποία διακοσμούν όμορφα πλέον κι αυτά την αυλή του σχολείου μας και αναμένουμε να μεγαλώσουν, ώστε να σκιάσουν το πλαΙνό μέρος του σχολείου μας.