Δημοτικό Σχολείο Αγίου Δομετίου Α΄

Στην Περιβαλλοντική εκπαίδευση μελετήσαμε τους παράγοντες ανάπτυξης των φυτών και ακολούθησε εφαρμογή στο εργαστήριο των Η.Υ.  

Το μάθημα για τους παράγοντες ανάπτυξης των φυτών βασίστηκκε σε διαλογική συζήτηση και προβληματισμό με παραλληλισμό τις ανθρώπινες ανάγκες (ομοιότητες και διαφορές). Χρησιμοποιήθηκε ως εκπαιδευτικό εργαλείο το φιλμάκι εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=gIRR-VdIP1M

Δώσαμε τις πινακίδες με τις ονομασίες των φυτών- δεντρών του κήπου. Τα παιδιά διάβσαν τις λέξεις. Ακολούθως εκφωνούσαμε τα ονόματα και κάθε παιδί οπυ άκουγε το όνομα του φυτού του οποίου κρατούσε την πινακίδα ερχόταν μπροστά. Τέλος, επισκεφθήκαμε τον κήπο και παίξαμε παιχνία εκάθησης ονομάτων τν δεντρών. π.χ.με το άκουσμα του ονόματος τα παιδιά οπου κρατούσαν την σχετική πινακίδα στέκονταν δίπλα από το δέντρο. 

Στα πλαίσια του μαθήματος της Οικιακής Οικονομίας επισκεφθήκαμε τον κήπο με τα αρωματικά. Τα παιδιά επέλεξαν αρωματικά, για σνα αρωματίσουν τον πολτό ελιάς. Οι ελιές είναι παραγωγή του σχολείου. Μαζεύτηκαν από παιδιά του σχολείου (βλ άλλη δράση). Τα παιδιά της Στ έβγαλαν τα κουκούτσια από τις ελιές και έφτιαξαν 4 είδη πολτού ελιάς με 4 διαφορετικά αρωματικά από τον κήπο. Έμαθαν τα ονόματα των φυτών, αλλά και το άρωμά τους. Στο τέλος άλειψαν ψωμί με πολτό ελιάς και δοκίμασαν. 

Τα παιδιά της Β τάξης εργάστηκαν στο κιόσκι του σχολείου δίπλα από το παρτέρι με τα βότανα.  Μελέτησαν τα βότανα, τα περίγραψαν, τα ονομάτισαν και έμαθαν για τις ιδιότητες τους και πού τα χρησιμοποιούμε.

Τα παιδιά της Στ΄ φύτευσαν αναρριχητικά παχύφυτα. Βίωσαν τη διαδικασιία φύτευσης, (υλικά και εργαλεία που χρειάζονται, φροντίδα φυτών).

Τα παιδιά μελέτησαν κι έγραψαν πληροφορίες για διάφορα ενδημικά φυτά της Κύπρου. Επίσης διεξαγάγουν και αναφέρουν παρατηρήσεις βιωματικά για το εγγύς περιβάλλον τους (φυσικό), εντοπίζοντας αλλαγές στα φυτά που υπάρχουν έξω από την αίθουσα διδασκαλίας τους. Περιγράφουν τις επιδράσεις των αλλαγών του καιρού στη βλάστηση, ενημερώνονται για τις επιπτώσεις της μεταφύτευσής τους και περιγράφουν τα χαρακτηριστικά του μεσογειακού κλίματος στην Κύπρο και πώς αυτά επηρεάζουν τη χλωρίδα του τόπου (εμπειρικά).

Τα παιδιά έκαναν μετρήσεις (μήκος, πλάτος, περίμετρος, εμβαδόν, ύψος) που αφορούν στον χώρο του κήπου και τα φυτά. Κάνοντας μετατροπές, υπολόγισαν το άθροισμα και το γινόμενο αριθμών.

Οι μαθητές ανέπτυξαν επιχειρήματα για την χρησιμότητα της καλλιέργειας κήπου στο σχολείο και διατύπωσαν με σαφήνεια και με χρήση  σχετικού λεξιλογίου την αξία του κήπου στην βελτίωση της σχολικής ζωής. Εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους με  τη βοήθεια γλωσσικών παιχνιδιών (αλφαβήτα της κυπριακής χλωρίδας). Άκουσαν παραμύθια σχετικά με τα δέντρα και το περιβάλλον τα οποία και επεξεργάστηκαν.

Στα πλαίσια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, μασχοληθήκαμε με την προστασία των δεντρών. Γνωρίσαμε πραγματικές ιστορίες ακτιβισμού και τα αποτελέσματα που είχαν. 

Τα παιδιά της ΣΤ΄ πήραν βιβλία για το περιβάλλον και αφού μελέτησαν για 15λ, απομόνωσαν κάτι που τους έκανε εντύπωση και τοπαρουσίασαν. Στόχος η σφαιρική παρουσίαση θεμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος,  η ευαισθητοποίηση, η αναγνώριση της χρησιμότητας των ωφελημάτων  δημιουργίας του κήπου . 

Τα παιδιά της Δ΄ γνώρισαν τον νέο κήπο του σχολείου και τα φυτά/δέντρα που φυτεύτηκαν. 

Στην Περιβαλλοντική εκπαίδευση μελετήσαμε τους παράγοντες ανάπτυξης των φυτών και ακολούθησε εφαρμογή στο εργαστήριο των Η.Υ.

Το μάθημα για τους παράγοντες ανάπτυξης των φυτών βασίστηκκε σε διαλογική συζήτηση και προβληματισμό με παραλληλισμό τις ανθρώπινες ανάγκες (ομοιότητες και διαφορές). Χρησιμοποιήθηκε ως εκπαιδευτικό εργαλείο το φιλμάκι εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=gIRR-VdIP1M

Προκειμένου τα παιδιά να εμπεδώσουν τους παράγοντες ανάπτυξης φυτών - χρησιμοποιήθηκε η εφαρμογή εδώ: https://leara-elearning.com/projects/nutrien/oxygenator στο εργαστήριο των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Στις 25.2.25, τελέστηκαν τα εγκαίνια του κήπου του προγράμματος "Πρασινίζω το Σχολείο μου" και του βοτανόκηπου που χρηματοδοτήθηκε από απόφοιτο του σχολείου μας. Τα εγκαίνια τέλεσε ο Δήμαρχος Λευκωσίας. Παρέστησαν οι αντιδήμαρχοι Λευκωσίας, Αγλαντζιάς, Αγ. Δομετίου, εκπρόσωποι όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων , ο Επίσκοπος Μεσαορίας και άλλοι επίσημοι. Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα περιλάμβανε τραγούδια στα ελληνικά και αγγλικά για την αξία των δέντρων, επίσης θεατρικούς διαλόγους, τσιαττιστά και ποιήματα. Εκτέθηκαν έργα ζωγραφικής των παιδιών με σχετική θεματολογία, και εργασίες παιδιών της Ειδικής Εκπαίδευσης και Λογοθεραπείας. Στο κοινό προσφέρθηκαν μικρά δωράκια - φυτά σε φλούδες κιτρομήλου και επίσης λειτούργησε έκθεση φαγητού από την ομάδα Mystery Pot , που στόχο έχει την μείωση της απόρριψης φαγητού , με τη διάθεση υπολειμμάτων φαγητού από καταστήματα πώλησης σνακ και γευμάτων, σε μειωμένες τιμές. 

Με τη βοήθεια των γονέων κατασκευάστηκαν μικρά γλαστράκια από φολούδες κιτρομήλου, και φυτέτηκαν φυτά βασιλικού και υπομονής. Τα παιδιά όλων των τάξεων  πήραν τα φυτά και τα επαναφύτευσαν σε γλάστρες στο σπίτι. Συζητήθηκε ποια φροντίδα χρειάζονται τα φυτά για να μεγαλώσουν. 

Με τη βοήθεια του γελοιογράφου Σώτου Βοσκαρίδη, τα παιδιά μελέτησαν γελοιογραφίες για την προστασία του περιβάλλοντος και των δέντρων. Στη συνέχεια ετοίμασαν τη δική τους γελοιογραφία. 

Στην αρχή θέσαμε ως πρωταρχικό στόχο την γνωριμία των παιδιών με τα φυτά του βοτανόκηπου μέσα από περιήγησή μας στο σχολείο. Αργότερα αρχίσαμε να εργαζόμαστε με διάφορα εκπαιδευτικά φύλλα εργασίας, όπου τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους (ονομασίες φυτών και χρήση επιθέτων) και να εξασκηθούν σε γλωσσικές ασκήσεις (συλλαβισμός, σειροθέτηση λέξεων με αλφαβητική σειρά κλπ.) Επιπρόσθετα εργαστήκαμε στην προφορική και γραπτή έκφραση και στον τομέα ακουστικής κατανόησης οδηγιών (φύτευση φακών σε βαμβάκι). Σημαντικό είναι το γεγονός ότι έγινε χρήση και εκπαιδευτικών παιχνιδιών ("ζάρι με διαφανείς θήκες"). Όσον αφορά τα παιδιά της Ειδικής Μονάδας, εργαστήκαμε με διαφοροποιημένο και απλοποιημένο υλικό ώστε να καλύψουμε τις δικές τους εκπαιδευτικές ανάγκες. Κατορθώσαμε να είναι σε θέση τόσο να ταυτίσουν ίδιες εικόνες φυτών του βοτανόκηπου μας, όσο και να ολοκληρώσουν ένα παζλ με αντίστοιχες εικόνες. Τέλος κάποια παιδιά ήταν σε θέση να ταυτίσουν ακόμη και λέξεις ή να βάλουν γράμματα σε σειρά ώστε να δημιουργηθεί μία λέξη.

Μέσα από τις εκπαιδευτικές και βιωματικές δράσεις τόσο της Λογοθεραπείας όσο και της Ειδικής Εκπαίδευσης επιτεύχθηκαν όλοι οι βραχυπρόθεσμοι εκπαιδευτικοί μας στόχοι. Οι μαθητές τόσο της Λογοθεραπείας όσο και της Ειδικής Εκπαίδευσης πριν την έναρξη του παρεμβατικού μας προγράμματος δεν γνώριζαν στοιχειώδεις πληροφορίες για τον βοτανόκηπο. Δεν ήταν σε θέση να αναγνωρίσουν τα είδη των φυτών όπως και να τα κατανομάσουν. Επιπρόσθετα δεν ήταν σε θέση να σειροθετήσουν εικόνες που αφορούν τη φύτευση ενός δέντρου όπως και να περιγράψουν προφορικά και γραπτά την όλη διαδικασία. Ακόμη δυσκολεύονταν να περιγράψουν διάφορα φυτά. Τα παιδιά της Ειδικής Μονάδας αδυνατούσαν να κάνουν παζλ με εικόνες φυτών του βοτανόκηπου μας, όπως και να ταυτίσουν ίδιες εικόνες.

Δημιουργία και αξιοποίηση της πράσινης βαλίτσας η οποία περιέχει βιβλία σχετικά με το περιβάλλον και τα δέντρα για δημιουργία συνδέσεων με τον σχολικό κήπο. Η βαλίτσα ταξιδεύει σε τάξεις του σχολείου που το επιθυμούν για να εμπλακούν σε δραστηριότητες φιλαναγνωσίας και μέσα από αυτές να μάθουν για το περιβάλλον. Τα παιδιά που μαθαίνουν ελληνικά ως δεύτερη γλώσσα επέλεξαν ένα βιβλίο και αφού το παρατήρησαν για λίγο δημιούργησαν ντόμινο με βιβλία. Τα παιδιά δημιούργησαν το ντόμινο κάνοντας συνδέσεις μεταξύ των βιβλίων της βαλίτσας (οι συνδέσεις αφορούσαν κυρίως τον τίτλο και το περιεχομένου τους)  και ενώνοντας τα βιβλία μεταξύ τους με στόχο να κατανοήσουν την σημαντικότητα της αλληλεπίδρασης και υγιούς συνύπαρξης όλων των στοιχείων και ειδών ζωής στον πλανήτη μας. Ακολούθησε συζήτηση για την ωφελιμότητα της δεντροφύτευσης για τον πλανήτη μας και πιο συγκεκριμένα για την ωφελιμότητα της δημιουργίας του κήπου για την σχολική μας κοινότητα. 

Συμμετοχή των παιδιών των Δ΄-Στ΄τάξεων στο βιωματικό εργαστήρι της Μαρίνας και Ρεβέκκας Κατσαρή με τίτλο «Το Μπαομπάμπ». Μέσα από επεξεργασία της ιστορίας, τραγούδια και παιχνίδια όπως «ο χαρακτήρας στο πάτωμα» αναδείχθηκε η αξία των δέντρων και η προσφορά τους στον άνθρωπο. Καλλιεργήθηκε επίσης η ενσυναίσθηση με παιχνίδια ρόλων π.χ. «πώς νιώθει ένα δέντρο όταν το εκμεταλλεύεται ή το καταστρέφει ο άνθρωπος;» «πώς νιώθει και τι σκέφτεται ένας άνθρωπος όταν καταστρέφει τα δέντρα;». Επίσης έγινε επιχειρηματολογικός διάλογος με στόχο την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης για την αλλαγή της ιδιοτελούς στάσης των ανθρώπων και την προστασία των δέντρων του πλανήτη μας. Τέλος έγινε σύνδεση με την αξία και τη σημασία της διατήρησης του σχολικού μας κήπου και αναδείχθηκε ο ρόλος των μαθητών/μαθητριών προς επίτευξη του στόχου.

Περιήγηση και ξενάγηση στον σχολικό κήπο με παιδιά πρώτης χρονιάς εκμάθησης της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας . Αξιοποίηση όσων είδαμε για να γίνουν τα πιο κάτω:

Α) Εντοπισμός των ονομασιών των δέντρων και φυτών του σχολικού κήπου και αξιοποίησή τους στη διαδικασία διδασκαλίας μηχανισμού ανάγνωσης, εντοπισμού γραμμάτων και ανάλυσης λέξεων στα φωνήματά της (π.χ. βρες ένα δέντρο που αρχίζει από ε και τελειώνει σε α  - ελιά) καθώς και στην διδασκαλία του τόνου και της διαφοράς που επιτελεί στη σημασία της λέξεις π.χ. λεμονιά (δέντρο) / λεμόνια (καρπός). (Α΄Τάξη και Β΄-Στ΄ τάξεις)

Β) Εντοπισμός των καρποφόρων δέντρων του σχολείου μας κατά τη διδασκαλία της ενότητας «Φρούτα και λαχανικά» και αξιοποίησή τους για διδασκαλία των ονομασιών των δέντρων και των καρπών τους. Επεκτάσεις με χρήση και του τραγουδιού "Το περιβόλι" (Α΄Τάξη και Β΄-Στ΄ τάξεις)

Γ) Ανάγνωση του βιβλίου «Ο κηπουρός των παραμυθιών» και εντοπισμός των απαραίτητων στοιχείων για να φυτρώσει το φανταστικό «βιβλιόδεντρο» της ιστορίας π.χ. νερό, φροντίδα, φως, αέρας. Σύνδεση με τις ανάγκες των φυτών και δέντρων του σχολικού μας κήπου καθώς επίσης και με το πώς εμείς με την φροντίδα μας ανταποδίδουμε στην μεγάλη προσφορά των δέντρων. (Β΄ -Στ΄ τάξεις)

Στα πλαίσια του μαθήματος της Αγωγής Ζωής , τα παιδιά της Γ' τάξης ήρθαν σε επαφή με τα οφέλη που κερδίζει ο άνθρωπος και γενικότερα ο πλανήτης μας από τα δέντρα. Μέσα από το παραμύθι "Το δέντρο που έδινε" και το ποίημα "Τι φυτεύεις όταν φυτεύεις ένα δέντρο" , τα παιδιά αντιλήφθηκαν την αξία της δεντροφύτευσης και τη σημασία της προστασίας των δασών.

Τα παιδιά έφεραν κιτρόμηλα στην τάξη και χρησιμοποίησαν τις κούπες τους για να φυτέψουν βασιλικό και δυόσμο για να δοθούν ως δώρο στους προσκεκλημένους.  Επίσης, έφεραν κουτιά χάρτινα τα οποία φιλοτέχνησαν και χρησιμοποίησαν να βάλουν μέσα το φυτό που φύτεψαν στη νερατζόκουπα. Έδωσαν με τη δράση τους μηνύματα επαναχρησιμοποίησης απορριμμάτων.

Στο νότιο μέρος του σχολείου- παράπλευρα του νέου κήπου, υπάρχει μια ελιά. ¨οταν οι ελιές ωρίμασαν, οργανώσαμε τα παιδιά για να τις μαζέψουμε μαζί. Εξηγήσαμε πώς τις μαζεύουμε , για να μην τις συνθλίψουμε και πώς μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν. 

Τα παιδιά της Β΄ τάξης ασχολήθηκαν με τραγούδια για τα δέντρα στο μάθημα της Μουσικής. Έγινε αξιοποίηση των τραγουδιών «Το δέντρο» και «Το περιβόλι». Μέσα από το τραγούδι «Το δέντρο»  συζητήθηκε το πώς τα δέντρα στον σχολικό μας κήπο θα είναι το καταφύγιο/σπίτι για πουλιά και άλλα ζώα. Μέσα από το τραγούδι «Tο περιβόλι » επισημάνθηκε η έννοια του οπωροφόρου δέντρου και η προσφορά του καρπού του στον άνθρωπο. Τα παδιά κατά την ακρόαση κατέγραψαν τα δέντρα, λουλούδια και έντομα που ζουν στο περιβολι και έπειτα τα ζωγράφισαν.. Τέλος εντοπίσθηκαν οπωροφόρα δέντρα του δικού μας σχολικού  κήπου π.χ. λεμονιά, ελιά και έγινε διάκριση τους από άλλα δέντρα, βότανα και φυτά.

Τα παιδιά της Ε΄ γνώρισαν τον νέο κήπο του σχολείου και τα φυτά/δέντρα που φυτεύτηκαν.  Μιλήσαμε για τις ονομασίες, τη χρησιμότητα και τις χρήσις τους. 

Τα παιδιά της Β΄ τάξης έγραψαν ενημερωτικές επιστολές και πήγαν πόρτα πόρτα στη γειτονιά και τη μοίρασαν και ενημέρωσαν τους περίοικους για το ξεκίνημα της κομποστοποίησης.  Επίσης, τους κάλεσαν να συμμετέχουν ενεργά και να στηρίξουν τη δράση του σχολείου.

Τα παιδιά της Β΄ τάξης έγραψαν ενημερωτική επιστολή για το ξεκίνημα της κομποστοποίησης και παράδοση της επιστολής στο γειτονικό νηπιαγωγείο.  Παρακαλέσαμε τη διευθύντρια να τη στείλει σε όλους τους γονείς ώστε να ενημερωθούν και να συμμετέχουν στην κομποστοποίηση.

Στα πλαίσια του μαθήματος των Ελληνικών, τα παιδιά της Γ'  τάξης ήρθαν σε επαφή με διάφορα προβλήματα που αντιμετωπίζει το περιβάλλον. Ευαισθητοποιήθηκαν σε θέματα όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος από τα σκουπίδια, η θαλάσσια ρύπανση και η ρύπανση του αέρα. Μελέτησαν τρόπους αντιμετώπισης και προστασίας στο τρίπτυχο: μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση.

Μάθημα στην Περιβαλλοντική Αγωγή για το πρόβλημα της υπερθέρμανσης λόγω κλιματικής αλλαγής και την ωφελιμότητα των δεντρών. Σϋνδεση με τον κήπο του σχολείου  και τη χρήση δεντρών και αναρριχητικών για την μείωση της υπερθέρμασης των αιθουσών στο νότιο μέρος. 

Το έργο της υλοποίησης της φύτευσης ανέλαβε εισικό συνεργείο διαμόρφωσης κήπων. Λόγω της ακαταλληλόητας του χώματος  έπρεπε να εισέλθουν στο σχολείο μηχανήματα- εσκαφής για αφαίρεση χώματος. Ως εκ τούτου για θέματα ασφάλειας η φύτευσης έπρεπε να πραγματοποιηθεί μέρες που το σχολείο δε λειτουργούσε.  Όταν το σχολείο άνοιξε, οργανώθηκες γνωριμία των παιδιων με τον κήπο και φυτέυσεις παχύφυτων, για να γνωρίσουν τα παιδια τη διαδικασία φύτευσης (βλ άλλες καταχωρήσεις).

Τα παιδιά της Β΄ επέλεξαν χώρο για την τοποθέτηση του κάδου κομποστοποίησης ώστε να βολεύει τους μαθητές και γονείς του σχολείου, τους μαθητές και γονείς του γειτονικού νηπιαγωγείου και τους περίοικους. Στη συνέχεια ζωγράφισαν αυτά που μπορούν να κομποστοποιηθούν και τοποθέτησαν τις ζωγραφιές τους στον κάδο για σκοπούς ενημέρωσης.  Επίσης, πήγαν σε όλες τις τάξεις του σχολείου και ενημέρωσαν τους συμμαθητές τους για το ξεκίνημα της κομποστοποίησης στο σχολείο, πώς γίνεται η κομποστοποίηση, τι μπορεί να κομποστοποιηθεί και τους κάλεσαν να συμμετέχουν ενεργά. Έτσι θα συμβάλουν στην εξασφάλιση κομπόστ για τον κήπο του σχολείου.

Τα παιδιά της Β΄ τάξης φιλοτέχνησαν τις φανελίτσες τους με θέμα την ειρήνη (ειρήνη στον κόσμο/ειρήνη με τη φύση)